آموزش اجرایی سیستم ارتینگ پست های برق بهمراه نکات و استانداردهای ارت.، مقررات ایمنی ارت+pdf
دستورالعمل همبندی و مقررات ملی ارت ساختمان_نحوه اجرای ارت pdf

آسان ژنراتور

دستورالعمل همبندی و مقررات ملی ارت ساختمان_نحوه اجرای ارت pdf

آموزش اجرایی سیستم ارتینگ پست های برق بهمراه نکات و استانداردهای ارت.، مقررات ایمنی ارت+pdf

الكترودهاي ارتینگ ترانسفورماتور پست شرکت توزیع برق

براي حفاظت سيستم و تأمين ايمني، هر پست ترانسفورماتور بايد مجهز به اتصال سیستم هاي ارتینگ مطمئن باشد .مقاومت كل اتصال ارت هادي نقطه خنثي(نول) يا سیم ارت –نول PEN نبايد از 2 اهم تجاوز كند. در نزديكي هر پست بايد حداقل يك اتصال ارتینگ اساسي احداث شود .اتصال ارت هاي ديگر بايد در ادامه خطوط تغذيه كننده يا تابلو هاي برق اصلي بعد از پست ترانسفورماتور (نقاط تغذيه مشتركين) احداث شوند .

انتخاب نوع اتصال ارتینگ با توجه به بخش قبل (الكترود ارت انشعاب فشار ضعيف) به عمل مي آيد. در پست برق هر دو ولتاژ متوسط ( 11 ، 20 و 33 كيلوولت) و فشار ضعيف 400/231 ولت در كنار هم وجود دارند .در صورت اتصال كوتاه بين يكي از فازهاي فشار متوسط با بدنه هادي تجهيزات فشار متوسط، حوزه اثر اين اتصالي در شبكه فشار ضعيف نيز تا دورترين نقطه ادامه خواهد داشت(دورترين تجهيز مصرفي از پست برق).

ارت عمقی و حلقه ای

براي تامين ايمني و حفاظت سيستم برق فشار متوسط و فشار ضعيف و نيز پست برق بسته به شرايط محيطي، فضاي اختصاص يافته به پست برق و نيز ورودي و خروجي خطوط برق فشار متوسط و فشار ضعيف (خطوط هوايي و زميني) لازم است كه يكي از گزينه هاي زير جهت 2 الكترود اتصال ارتینگ و يا 1 الكترود براي حفاظت سيستم و ايمني، بسته به شرايط و امكانات، انتخاب و اجرا شوند:

1. در صورتي كه امكان احداث 2 الكترود ارت (به منظور حفاظت سيستم و ايمني) مستقل از هم، از نظر شرايط و امكانات فراهم باشد .به طوري كه:

الف) فاصله بين 2 الكترود ارت فشار متوسط و فشار ضعيف كمتر از 20 متر نباشد (براي جلوگيري از اثر حوزه ولتاژ روي همديگر – گراديان ولتاژ) .اين موضوع در صورت وجود الكترود ارت برق فشار متوسط در ساختمان پست برق موجود در همسايگي ساختمان مورد احداث و يا برعكس نيز بايد رعايت گردد.
ب) هيچ گونه ارتباط هادي در فاصله بين 2 الكترود زمين وجود نداشته باشد (از قبيل لوله هاي آب، گاز و غيره دفن شده و همچنين فونداسيون بتن آرمه ساختمان ها)

چنانچه تفكيك عايقي تابلوهاي برق فشار ضعيف از تابلوهاي فشار متوسط، ترانسفورماتور و سازه فلزي پست برق تامين و تضمين شده باشد (مانند جداسازي تابلوي فشار ضعيف با كف پوش هاي عايق از اسكلت فولادي و تجهيزات فشار متوسط) بايد بدنه تابلوي فشار ضعيف و نول فشار ضعيف به الكترود ارت ايمني (دورتر از سازه پست، با فاصله حداقل 20 متر) متصل شود. و كليه بدنه هاي تابلوي فشار متوسط، ترانسفورماتور و كليه قطعات فلزي سازه پست به الكترود اتصال زمين حفاظتي(میله ارت) (داخل يا مجاور پست) متصل گردد.

2. چنانچه امكان تفكيك و جداسازي عايقي تابلوهاي برق فشار ضعيف ازتجهيزات برق فشار متوسط و سازه فلزي پست برق وجود نداشته باشد:

  • در اين حالت بايد بدنه تابلوهاي فشار ضعيف و بدنه هاي تابلوهاي فشار متوسط و ترانسفورماتورها (تجهيزات فشار متوسط) و همچنين كليه اجزاي فلزي سازه پست برق به ارت میله ای یا صفحه ارت متصل گردد. و نول فشار ضعيف با استفاده از كابل و غلاف كابل غير فلزي (ايزوله از تماس با زمين و اجزاء فلزي) به الكترود اتصال ارت ايمني در فاصله حداقل 20 متري از پست برق اتصال داده شود.
  • در حالتي كه پست برق داراي 2 الكترود اتصال ارت به منظور حفاظت سيستم و ايمني باشد و بدنه تابلوهاي برق فشار ضعيف همراه با بدنه تابلوها و تجهيزات فشار متوسط به الكترود ارت و نول برق فشار ضعيف به الكترود زمين ايمني متصل باشد، تابلوهاي برق فشار ضعيف بايد با درجه عايق بندي بالاتري نسبت به ولتاژ اسمي بين فاز و نول انتخاب شود. و براي سطح عايق بندي و زمان قطع كليد فشار متوسط در اين حالت، بايد موارد جدول زير رعايت گردد.

جدول سطح عايق بندي و زمان قطع كليد فشار متوسط در سیستم ارتینگ

Un:ولتاژ اسمي بين فاز و نول در طرف فشار ضعيف          t:مدت زمان برحسب ثانيه.

تست ارت ساختمان

در صورتي كه احداث 2 میله ارت مستقل امكان پذير نباشد، بايد از 1 الكترود ارت مشترك براي هر 2 منظور حفاظت سيستم و ايمني استفاده كرد .در اين حالت تست مقاومت كل میله یا صفحه مسی ارت ساختمان نسبت به جرم زمين نبايد از 1 اهم تجاوز نمايد. چنانچه در يك ساختمان پست برق خطوط ورودي و خروجي برق فشار متوسط همگي كابلي باشند و طول هر يك از خطوط ورودي و يا خروجي به پست كمتر از 3 كيلومتر نباشد .مي توان براي هر 2منظور حفاظت سيستم و ايمني از 1الكترود ارت استفاده كرد .

لازم به ذكر است كه در صورتي كه طول هر يك از خطوط ورودي و يا خروجي به پست برق كمتر از 3 كيلومتر باشد بايد از 2 الكترود ارت صفحه یا میله ای مستقل و مجزا از هم استفاده شود. اگر همه يا قسمتي از كابلهاي متصل به پست برق اعم از فشار متوسط و برق فشار ضعيف داراي زره فولادي در پوشش لايه بيروني كابل بوده و اين زره فولادي در طول مسير كابل در تماس با زمين باشد و طول كل اين كابل ها 1 كيلومتر و يا بيشتر باشد، ميتوان براي هر 2 منظور حفاظت سيستم و ايمني از 1 چاه ارت استفاده كرد.
تبصره: در صورت استفاده از 1 چاه ارت براي هر 2 منظور حفاظت سيستم و ايمني در پست برق و تأمين يكي از موارد پست كابلي، بندهاي قبل توصيه ميشود كه مقاومت كل سيستم در اين حالت ( 1 الكترود ارت ) از 2 اهم تجاوز نكند.
چنانچه حتي يكي از خطوط برق فشار متوسط ورودي يا خروجي پست برق از نوع خط هوايي باشد، عليرغم مجهز بودن خط به برقگير بايد از 2 چاه ارت به منظور حفاظت سيستم و ايمني، استفاده كرد و شرط مستقل بودن 2 الكترود ارت از هم، بايد تامين شود . چنانچه حتي بخشي از خطوط ورودي و يا خروجي برق فشار متوسط به پست برق در فاصله اي كمتر از 3 كيلومتر از پست برق خط هوايي باشد(قسمتي از خط به صورت هوايي و قسمتي از خط به صورت كابل زميني) بايد از 2 الكترود ارت به منظور حفاظت سيستم و ايمني استفاده كرد. و شرط مستقل بودن 2 الكترود از هم، بايد تامين شود.

در تمام موارد فوق الذكر كه لزوم ايجاد 2 الكترود اتصال زمين به منظور حفاظت سيستم و ايمني، ضرورت پيدا كند ولي احداث 2 چاه ارتینگ مستقل از هم به هر دليلي امكان پذير نباشد، مي توان از 1 الكترود اتصال زمين براي پست ترانسفورماتور برق استفاده كرد. در اين حالت بايد تمام اجزاء فلزي مدفون در زمين در محدوده پست برق (مانند لوله هاي فلزي آب، گاز و تاسيسات، ميلگردهاي بتن آرمه و اسكلت فلزي و غيره) با هم ، هم بندي شوند. و نهايتاً به ترمينال يا شينه اصلي اتصال ارت الكترود زمين حفاظتي متصل گردد.

مشروط بر اينكه مقاومت كل الكترود اتصال ارت نسبت به جرم كلي زمين نبايد از 1 اهم تجاوز كند.

تبصره: در صورت استفاده از 2 الكترود اتصال زمين به منظور حفاظت سيستم و ايمني، مقاومت كل الكترود اتصال به زمين وصل مي كند، نسبت به زميني ايمني كه نقطه خنثي يا هادي خنثي ترانسفورماتور را در سيستم نيروي TN  جرم كلي زمين، نبايد از 2 اهم تجاوز كند.

حفاظت در برابر اضافه ولتاژ در پست هاي برق

براي جلوگيري از اضافه ولتاژ در شبكه برق فشار ضعيف به دليل بروز اتصال ارت در تجهيزات شبكه فشار متوسط و اثر آن در شبكه فشار ضعيف، موارد زير بايد رعايت شود:

  1.  الكترود اتصال ارت قسمت برق فشار متوسط از الكترود اتصال ارت قسمت برق فشار ضعيف (متصل به نول ترانسفورماتور) مجزا و مستقل از هم اجرا گردد. در اين صورت پست برق داراي 2الكترود ارت مستقل خواهد بود .

تبصره : 1الكترودهاي ارتینگ قسمت برق فشار متوسط و فشار ضعيف هر كدام بايد به ترمينال يا شينه اصلي ارتینگ مخصوص خود وصل شوند.
تبصره : 2پيش بيني و اجراي الكترودهاي سیستم ارتینگ مجزا و مستقل در پست برق، براي قسمت برق فشار متوسط و برق فشار ضعيف، يعني 2الكترود براي هر پست مطمئن تر از 1الكترود ارتینگ مشترك مي باشد.

  1. در صورتي كه به دلايل محدوديت هاي اجرايي و يا شرايط طرح، فاصله مناسب بين 2الكترود ارتینگ فراهم نشود و الكترودها در حوزه ولتاژ هم قرار گيرند و يا به دلايل وجود اجسام فلزي مدفون در محل ايجاد 2 میله یا صفحه اتصال ارتینگ مستقل امكان پذير نباشد، ايجاد الكترود مشترك براي سيستم هاي اتصال ارتینگ برق فشار متوسط و برق فشار ضعيف الزامي مي گردد .

در اين صورت مقاومت الكتريكي اتصال ارتینگ در 1الكترود مشترك براي سيستم هاي برق فشار متوسط و برق فشار ضعيف، نبايد از 1اهم تجاوز كند.

تبصره :در صورتي كه امكان دستيابي به مقاومت 1اهم در الكترود اتصال ارتینگ مشترك امكان پذير نباشد، كليدهاي حفاظتي اتوماتيك تابلوهاي فشار متوسط در پست برق در زمان مناسب(در زماني كمتر يا سريع تر)، جريان اتصالي در شبكه فشار متوسط را قطع كند.
براي حفاظت مصارف 3 فاز موتوري و يا ساير مصارف برقي ديگر كه قطع فاز و جابه جايي فاز به آ نها آسيب مي رساند، بايستي از رله كنترل فاز و يا هر مكانيسم مشابه ديگر، استفاده گردد.

وسايل و لوازم الكتريكي كه ممكن است در اثر كاهش احتمالي ولتاژ دچار آسيب ديدگي و خسارت شوند، بايد در مقابل كاهش ولتاژ حفاظت شوند

حفاظت در برابر اضافه ولتاژ ناشي از اثرات صاعقه

تجهيزات، دستگاه ها و سيستم هاي مختلف تاسيسات برقي از جمله دستگاه هاي الكترونيكي حساس و گران قيمت،شبكه هاي كامپيوتري ، دکل های مخابراتی و سيستمهاي فن آوري اطلاعاتIT كه امروزه در ساختمانهاي بزرگ و يا خاص بصورت گسترده مورد استفاده قرار ميگيرند، بايد در مقابل اضافه ولتاژ ناشي از اثرات صاعقه حفاظت گردند .

اين تجهيزات حفاظتي اصطلاحاً برقگير حفاظتي ناميده ميشوند. كه براي محدود كردن اثرات اضافه ولتاژ ناشي از صاعقه روي تاسيسات برق از جمله شبكه توزيع نيرو ، در تابلو ورودي برق اصلي و يا پست برق ساختمان و يا ساير تابلوهاي برق مورد استفاده قرار مي گيرند و داراي الزاماتي به قرار زير ميباشند:

  1.  تجهيزات برقگير حفاظتي در صورت نياز، در اولين تابلو برق در نقطه ورودي و محل تحويل نيروي برق به ساختمان(سرويس مشترك) و يا در اولين تابلوي برق فشار ضعيف تابلوي اصليMDP در سيستم توزيع نيرو در نظر گرفته شود.
  2.  اضافه ولتاژ ناشي از صاعقه به بعضي از دستگا ههاي الكترونيكي حساس و گران قيمت و يا مشابه آن ها، آسيب رسانده و كاركرد آن ها را مختل مينمايد .تابلوهاي تغذيه كننده دستگاه هاي فوق بايد علاوه بر دارا بودن ساير حفاظتهاي لازم ديگر، تجهيزات برقگير حفاظتي مخصوص به خود را نيز داشته باشد.
  3. تجهيزات برقگير حفاظتي در هر تابلوي برق بايد با يك برچسب مخصوص و دائمي مشخص شده باشد.
  4.  تجهيزات برقگير حفاظتي براساس سطح و يا تراز ولتاژ حفاظت، جريان تخليه الكتريكي، جريان حداكثر و يا ضربه و ساير مشخصات ديگر آ نها انتخاب ميگردند.

تبصره :لازم به ذكر است كه در تاسيسات برق230/400 ولت، سطح و يا تراز ولتاژ عملكرد برقگير حفاظتي  2.5 كيلو ولت بيشتر نمي باشد.

محل قرارگيري وسيله حفاظتي و برقگير حفاظتي

محل قرارگيري وسيله حفاظتي و برقگير حفاظتي در سيستمهاي نيرويIT وTT ،TNدر شكل هاي زير نمايش داده شده است .

شكل طرحواره نصب برقگير حفاظتي در شبكه توزيع سيستم نيروي TN (سه فاز)

شكل طرحواره نصب برقگير حفاظتي در شبكه توزيع سيستم برق TN (سه فاز)

شكل طرحواره نصب برقگير حفاظتي در شبكه توزيع سيستم نيروي TT با قرارگيري برقگير حفاظتي در طرف تغذيه بار و بعد از كليد حفاظتي جريان باقي مانده (RCD)

شكل طرحواره نصب برقگير حفاظتي در شبكه توزيع سيستم برق TT با قرارگيري برقگير حفاظتي در طرف تغذيه بار و بعد از كليد حفاظتي جريان باقي مانده (RCD)

شكل طرحواره نصب برقگير حفاظتي در شبكه توزيع سيستم نيروي TT با قرارگيري برقگير حفاظتي قبل از كليد حفاظتي جريان باقي مانده (RCD)

شكل طرحواره نصب برقگير حفاظتي در شبكه توزيع سيستم برق TT با قرارگيري برقگير حفاظتي قبل از كليد حفاظتي جريان باقي مانده (RCD)

شكل طرحواره نصب برقگير حفاظتي در شبكه توزيع سيستم نيروي IT

شكل طرحواره نصب برقگير حفاظتي در شبكه توزيع سيستم برق IT و ارتینگ

توضيحات علائم شكلها به قرار زير است

3:ترمينال يا شمش اتصال ارتینگ اصلي

 4:برقگير حفاظتي

5:اتصال هادي حفاظتي به برقگير حفاظتي با گزينه هاي 5a یا 5b

6:تجهيزاتي كه بايد محافظت شود

7:كليد حفاظتي جريان باقي مانده

f1:وسيله حفاظتي اصلي تابلو

RA:الكترود اتصال ارتینگ تاسيسات برق

f2: وسيله حفاظتي برقگير حفاظتي (به توصيه سازنده برقگير حفاظتي)

RB:الكترود اتصال ارتینگ سيستم نيرو

PE:هادي ارت   N: هادي نول    3 L1 ،L2 ،– L:فازها

ارت چیست

ارت وسیله ای الکتریکی جهت حفاظت از تاسیسات برقی و انسان می باشد. ارتینگ یا اتصال زمین به بدنه دستگاه ها متصل می شود تا در صورت اتصال فاز به بدنه آنها کلید ورودی قطع گردد. و به انسان یا تجهیزات آسیبی وارد نشود.

ارت در باغچه

اگر ساختمان شما دارای سیستم ارت نیست می توانید به راحتی با کوبیدن یک یا دو میله ارت در باغچه خود، به ارتینگ مناسب دست پیدا کنید.

ارت فالت تستر کلمپی

دستگاه تستر ارت فالت همان مولتیمتر کلمپی است که روی کابل ارت میگذارند تا مقدار نشتی جریان را محاسبه کنند. به همین صورت با دنبال کردن کابل یا سیم ارت، میتوانید دستگاه دارای مشکل را پیدا کرد.

ارت سنج الکترونیکی چیست

دستگاه میگر تستر ارت جهت محاسبه مقاومت ارت ،مانند اهم متر می باشد با این تفاوت که ولتاژ dc آن بالاتر است. لذا مقدار مقاومت اندازه گیری شده توسط آن دقیق تر است.

سایز ارت

جهت دیدن جداول استاندارد سایز سیم و کابل ارت به صفحه سایز سیم و کابل مراجعه فرمایید. سایز یا اندازه یا قطر سیم و کابل ارت بسیار مهم و حائز اهمیت می باشد. وگرنه سیستم ارت شما ممکن است به درستی عمل نکند.

ارت پیت چیست

ارت پیت یا دریچه بازدید ارت، محلی جهت دیدن اتصالات ارت و یا جهت آب دادن به چاه ارت می باشد. ارت پیت اغلب بتونی می باشد.

اگر درک مطالب قبلی سخت بود به مقاله دوم ما در مورد سیستم ارت مراجعه فرمایید: اصول محاسبه و طراحی سیستم ارت

مطالب مرتبط:

با تشکر از مطالعه شما؛ شرکت آسان ژنراتور در زمینه دیزل ژنراتور، تابلو برق و برق صنعتی فعال می باشد. نوشته 1400/3/16


لطفا جهت دریافت کاتالوگ بر روی دکمه زیر کلیک کنید.



برچسب ها مقاله برق